To przez nią mamy kołatania serca, stajemy się kłótliwe, tyjemy, a skóra i włosy tracą blask.
Nawet najmniejsze zakłócenia w jej funkcjonowaniu odbijają się na stanie naszego zdrowia, wyglądzie i psychice. Jej głównym zadaniem jest produkcja hormonów. Do jego wykonania tarczyca potrzebuje jodu. Pierwiastek ten jest wychwytywany przez organizm z pożywienia i powietrza.
Tarczyca to niewielki gruczoł znajdujący się na szyi poniżej krtani pilnuje, aby w naszym organizmie wszystko działało sprawnie. Zdrowa tarczyca wychwytuje z pożywienia i powietrza niezbędny do jej funkcjonowania jod, gromadzi go i przetwarza na hormony: tyroksynę (T4) i trójjodotyroksynę (T3). Od nich zależy praca serca, wątroby, sprawność układu nerwowego. Mają wpływ na płodność, libido, a nawet sylwetkę, stan włosów i paznokci. Na straży prawidłowej pracy tarczycy stoi przysadka. Wydziela ona hormon TSH, który reguluje poziom hormonów T4 i T3 we krwi.
Najczęstsze zaburzenia w pracy tarczycy to:
Nadczynność
Przyczyną nadczynności gruczołu mogą być tworzące się w nim guzki (nie jest znana przyczyna ich powstawania). A także choroba Graves-Basedowa, gdy wadliwie działający układ immunologiczny pozbawia tarczycę kontroli ze strony przysadki mózgowej. Mówimy o niej, kiedy gruczoł produkuje zbyt dużo hormonów. Może to być spowodowane np. guczolakiem – łagodną odmianą nowotworu. Chory staje się nerwowy, ciągle jest mu gorąco, traci na wadze. Pojawiają się ataki kołatania serca, drżą ręce. Choroba jest niebezpieczna dla kobiet w ciąży, ponieważ może spowodować uszkodzenie płodu. Prawidłowy rozwój dziecka zakłócają też leki podawane przy nadczynności. Zadaniem farmaceutyków jest ograniczenie wydzielania hormonów. Niekiedy nie pomagają i konieczna jest operacyjne wycięcie części tarczycy, bądź napromieniowanie jej radioaktywnym izotopem jodu.
Choroba może być dziedziczona. Nadczynność ta zawsze prowadzi do znacznego przyspieszenia procesów przemiany materii, rozregulowuje pracę różnych narządów i układów organizmu. Może to powodować dolegliwości:
Niedoczynność
Często jest skutkiem zapalenia tego gruczołu. Stan zapalny sprawia, że tarczyca się zmniejsza, wydziela mniej hormonów. Niekiedy zbyt mała ilość hormonów produkowanych przez tarczycę wynika np. z jej uszkodzenia, ewentualnie problemów z przysadką mózgową – gruczołem, który reguluje wiele czynności naszego ciała, w tym wydzielanie tyroksyny. Objawy, które powinny nas zaniepokoić i skłonić do wizyty u endokrynolga to ciągłe osłabienie, stałe uczucie chłodu, bóle mięśni. Szybko zwiększa się waga ciała, nie pomaga nawet drastyczna dieta, twarz robi się obrzmiała, a skóra sucha i szorstka, wypadają włosy. Chorego często boli brzuch, cierpi też na silne zaparcia. Leczenie polega na podawaniu preparatów tyroksyny.
Nowotwór tarczycy
Na szczęście nowotwory złośliwe tarczycy nie są zbyt częste. Te najgroźniejsze, szybko rosnące i dające przerzuty, pojawiają sie z reguły w późnym wieku. Leczenie polega na wycięciu nowotworu. Dodatkowo tarczycę napromieniowuje się radioaktywnym izotopem jodu.
