Czkawka to objaw chorobowy polegający na rytmicznie powtarzających się, mimowolnych skurczach przepony i mięśni oddechowych klatki piersiowej powodujące wdech nagle przerwany zamknięciem głośni, uzewnętrzniające się rytmicznymi wstrząsami klatki piersiowej i charakterystycznym dźwiękiem.
Czkawka występuje powszechnie i zazwyczaj jest niegroźnym zjawiskiem i po pewnym czasie samoistnie ustępuje i nie stanowi poważnej dolegliwości. Częstotliwość czkawki wynosi zwykle 2-60/minutę, a czas jej trwania kilka minut; przyczyną w większości przypadków jest szybkie lub nadmierne przepełnienie żołądka.
Niekiedy czkawka przybiera formę przewlekłą, o czasie trwania powyżej 48 godzin i wtedy powoduje dyskomfort, znaczne zmęczenie, zaburzenie przyjmowania posiłków, utratę masy ciała, bezsenność i depresję.
Przyczyną pojawienia się czkawki może być także stres, podrażnienia gardła lub żołądka (ostre i suche potrawy, zimne i gorące napoje, połykanie zbyt dużych kęsów) albo spożywanie alkoholu i bardzo zimnych napojów, łapczywe jedzenie, przemęczenie oraz długotrwały śmiech.
Czkawka pojawia się nagle i jest bardzo męcząca. Każdy ma swoje ulubione sposoby na czkawkę, oto kilka z nich:
- Zrób głęboki oddech. Nabierz powietrze do płuc i nie wypuszczaj go tak długo jak tylko możesz wytrzymać. Jeśli nie pomoże za pierwszym razem powtórz tą czynność kilkakrotnie.
- Napnij przeponę. Na kilka sekund wstrzymaj oddech, przełknij 2-3 razy ślinę, a następnie zrób głęboki wdech.
- Wypij szklankę zimnej, niegazowanej wody. Pij powoli.
- Bardziej skuteczną metodą jest nabranie wody w usta, zrobienie skłonu i wtedy przełknięcie wody.
- Wystaw lekko język i potrzymaj go tak przez 20-30 sekund.
- Ssij kawałek cytryny. Podobno jest to bardzo szybko działający sposób, gdy cytrynę skropi się jakąś gorzką nalewką.
- Zjedz kilka kostek cukru. Możesz także połączyć cukier z cytryną.
- Daj się przestraszyć. Odwrócenie uwagi w wielu wypadkach jest skuteczne.
- Żuj skórkę razowego chleba.
- Oddychaj do papierowej torebki, którą musisz trzymać przy ustach, by móc wykonać 10 razy bardzo silny wdech i wydech.
- Wyciśnij sok z połówki cytryny, a następnie go wypij.