Pragnieniem każdego z nas jest spokojne życie. Tym czasem na każdym kroku jesteśmy poddawa ni bodźcom , które wywołują w nas skraje emocje. Wtedy pojawia się Stres. Radzenie sobie z nim to prawdziwa sztuka przetrwania.
Tekst: Sylwia Guzowska
Obecność stresu w naszym życiu jest dla nas przykra, ale i konieczna. Bo choć dłonie drżą, puls przyspiesza, a serce łomocze, natura wiedziała, co czyni. Dobry stres mobilizuje do działania. Gdy pojawia się w sytuacji zagrożenia, spełnia swoją najważniejszą rolę. Rozwój cywilizacji sprawił, że spotkanie oko w oko z dzikim zwierzęciem raczej nas nie dotyczy. Ale widok napastnika w ciemnej ulicy wydaje się bardziej prawdopodobny. Wtedy stres często ratuje nasze zdrowie lub nawet życie. Zastrzyk adrenaliny powoduje, że w sekundzie jesteśmy gotowi do ucieczki.
Złe hormony
Dlaczego więc denerwujemy się w sytuacjach, które nie zagrażają naszemu życiu? Hormony stresu są bowiem uwalniane podczas drogi do pracy, w przypadkach sporów z współpracownikami czy sprzeczkach małżeńskich. O ile umiemy radzić sobie z problemami, mamy szansę na szybkie uwolnienie się od stresu i jego konsekwencji. Prawdziwy problem powstaje wtedy, gdy stres wymyka się spod kontroli, tzn. gdy napięcie nerwowe osiąga stan, który przerasta nasze zdolności adaptacji. Ten rodzaj stresu najczęściej pojawia się w okolicznościach powodujących długotrwałe uczucie beznadziejności czy niemocy. Wywołać go może utrzymujący się przez dłuższy czas brak pracy, przewlekła choroba, długotrwałe kłopoty rodzinne czy finansowe. Gdy stres jest długotrwały lub zbyt intensywny, wtedy szkodzi. Powoduje kłopoty z koncentracją, roztargnienie lub drażliwość, generuje lęki, frustracje, depresje a nawet choroby.
Czy każda trudna sytuacja jest stresogenna?
Otóż nie, a raczej nie powinna nią być. Z reguły niewłaściwe jest to, w jaki sposób na nią reagujemy. Zdarzenia, które wywołują w nas nieprzyjemne uczucia, często się przecież powtarzają. Wtedy nie mamy innego wyjścia, jak tylko zmienić własne emocje i nauczyć się nimi kierować. Zmiana sposobu myślenia pozwoli nam spojrzeć na przyczyny naszych stresów z odpowiedniej perspektywy.
Zidentyfikuj swojego wroga
W rzeczywistości mamy większą kontrolę nad stresem niż nam się wydaje! Podstawą w „zarządzaniu” nim jest zdanie sobie sprawy z faktu, że to my kontrolujemy swoje życie a nie zdarzenia, jakie nam się przydarzają. Marek Aureliusz, panujący w II w. cesarz rzymski i filozof, doradzał, by rzucić wyzwanie „sędziemu”, którego nosimy w sobie: „Odrzuć jego wyroki, a wszystko stanie się proste… Rzeczy są takie, jakimi czyni je Twoja opinia, a ta opinia mieszka w Tobie. Możesz ją odmienić, kiedy tylko zechcesz, a wówczas granice same się wygładzą i wszystko się uciszy: morze spokojne, niebo bezchmurne”.
Umiejętność radzenia sobie ze stresem jest niczym innym jak wzięciem odpowiedzialności za własne emocje, działania i reakcje. Rozpocznij od rozpoznania przyczyn stresu w swoim życiu. To nie jest takie proste i oczywiste jak mogłoby się wydawać. Wywołuje go nie tylko natłok zajęć ale również brak satysfakcji z pracy.
Etap I – Identyfikacja problemu.
Zastanów się, czy przyczyny twoich frustracji leżą tam, gdzie ci się wydaje. Przyjrzyj się swoim nawykom, sposobowi myślenia wymówkom, jakie „chronią” cię przed trudnymi sytuacjami. To pomoże zidentyfikować prawdziwe źródła twojego stresu. Zastanów się czy na twoje emocje mają wpływ sytuacje zewnętrzne, np. nadmiar zajęć, przeprowadzka, krzykliwy szef, czy może takie, które fundujesz samej sobie – zbyt wysokie oczekiwania w stosunku do siebie i innych, lub kompleksy.
Etap II – 7 Pytań
- Czy tłumaczysz swój stres, jako przejściowy?
- Czy uważasz go za nieuniknioną część życia osobistego lub zawodowego?
- Czy masz wpływ na stres, czy powodują go inni ludzie, wydarzenia?
- Co powoduje twój stres?
- Jak reagujesz na stres i jakie działania podjęłaś, aby poczuć się lepiej?
- Jak czujesz się, emocjonalnie i fizycznie w trudnych sytuacjach?
- Sposób radzenia sobie ze stresem był zdrowy, niezdrowy, skuteczny czy nie?
Etap III – „Dziennik stresu”
Założ dzienniczek. Zapisuj w nim powody stresu w twoim życiu i pomysły na ich zażegnanie. Zawsze, gdy poczujesz narastające w tobie napięcie, odnotuj to. Dzięki temu szybko rozpoznasz, jak się objawia stres w twoim życiu.
Etap IV – Działanie
Dziennik pomoże ci dobrać najlepsze rozwiązanie. Znajdź zdrowe sposoby na radzenie sobie ze stresem, jeśli obecne wpływają negatywnie na twoje zdrowie psychiczne i fizyczne.
