Przez niedotlenienie można rozumieć zarówno hipoksemię, czyli stan obniżenia ciśnienia parcjalnego tlenu we krwi tętniczej i obniżenie saturacji poniżej 85% oraz hipoksję, czyli niedobór tlenu w tkankach. Niedotlenieniu towarzyszą różnie nasilone zaburzenia kliniczne. Konsekwencje ciężkiego niedotlenienia mogą dotyczyć płuc, nerek, układu krążenia, przewodu pokarmowego, metabolizmu czy ośrodkowego układu nerwowego.
Przyczyny i objawy niedotlenienia okołoporodowego
Noworodki zaczynają zwykle oddychać bez niczyjej pomocy i płaczą po narodzinach. W ciągu pierwszej minuty życia większość dzieci doskonale radzi sobie z wdychaniem i wydychaniem. Jeśli dziecko nie zaczyna prawidłowo oddychać, diagnozuje się niedotlenienie okołoporodowe. Zdrowe noworodki mają silne mięśnie w momencie narodzin i aktywnie poruszają nogami i rękoma. Dla kontrastu, dzieci z niedotlenieniem są całkowicie bezwładne i w ogóle się nie poruszają. Istnieje wiele przyczyn niedotlenienia. Najczęstsze z nich to: niedotlenienie dziecka przed porodem, ucisk pępowiny w czasie porodu, poród przedwczesny lub złożony, a także podanie ciężarnej środka znieczulającego. Ryzyko niedotlenienia u dziecka jest większe, gdy matka ma mniej niż 16 lub więcej niż 40 lat, ma niski status społeczny, choruje na cukrzycę lub nadciśnienie, w przeszłości miała aborcję lub doświadczyła poronienia, a także nie dbała o siebie w czasie ciąży. Prawdopodobieństwo problemów wzrasta także w przypadku nieprawidłowości płodu, poważnego upośledzenia dziecka oraz nadużywania alkoholu i palenia papierosów w ciąży.
Leczenie
Leczenie niedotlenienia u noworodka sprowadza się do resuscytacji dziecka. Lekarz zaczyna od lekkiego ssania gardła miękkim cewnikiem. Jeśli stymulacja i wolne drogi oddechowe nie skutkują właściwym oddychaniem, dziecku podaje się 100% tlen poprzez maskę na twarz. Gdy nawet to nie wystarczy, a dziecko nadal nie oddycha, konieczna jest sztuczna wentylacja. Typową metodą stosowaną w takich sytuacjach jest nałożenie maski wentylacyjnej oraz zastosowanie resuscytatora. W razie braku reakcji dziecka, dokonuje się intubacji. Im cięższa jest postać niedotlenienia, tym więcej czasu potrzeba, by dziecko zaczęło spontanicznie oddychać.
