Sen to fascynujące zjawisko. Dla wielu ludzi to tylko produkt irracjonalnej wyobraźni, dla innych cenne źródło informacji pochodzących z podświadomości. Koszmarne wizje, boskie uniesienia czy zwykłe sytuacje to wskazówki, które watro umieć interpretować. Sen to najbardziej wiarygodne źródło danych o Twojej psychice. Pozwoli zrozumieć siebie, wejrzeć w te strefy podświadomości, które w ciągu dnia niewiele mają do powiedzenia, a do tego wszystkiego odrzuci ego na bok.
Marzenia senne to symbolika. Zestaw znaków pokazujących, co dzieje się w nieświadomości. To doświadczenia fenomenologiczne (poddające się opisowi i oglądowi tego, co bezpośrednio jest dane), które pozwalają przyjrzeć się wewnętrznemu światu jednostki tak, jak on się jawi. W takim rozumieniu marzenia senne można porównać do wirtualnej rzeczywistości, a samo śnienie do multimodalnej halucynacji. Jaki zatem wpływ mają wróżby senne na jakość snu i czy da się śnić świadomie? Sprawdź!
Marzenia senne – od czego zależy ich śnienie?
Nie ma osoby, która nie śni. Każdej nocy zdecydowana większość osób ma marzenia senne, ale to, ile z nich pamiętasz po przebudzeniu to zupełnie inna kwestia. Karol Jung marzenia senne opisywał jako bezpośrednią i naturalną drogę do warstwy kulturowej zakorzenionej w każdym człowieku, na tę zaś składają się nieświadomość zbiorowa, psychika obiektywna i archetypowa. Do każdej z nich prowadzą inne drogi. Mity, baśnie, sztuka, wytwory kultury, rytuały religijne i wierzenia ludowe.
Mimo licznych badań prowadzonych na temat marzeń sennych do tej pory nie do końca wyjaśniono, dlaczego ludzie śnią. Wiadomo jednak, że występowanie snów jest powiązane z cyklami fizjologicznymi, aktywnością mózgu oraz stanem organizmu, a także tzw. pożywieniem emocjonalnym w ciągu dnia, przemianami rozwojowymi i całokształtem doświadczeń życiowych.
Wiadomo również, że zdrowy sen składa się z 3-4 cykli. Z kolei na każdy cykl składają się dwie fazy snu REM i NREM. Pierwsza z nich nazywana jest fazą szybkich ruchów gałek ocznych i to właśnie wówczas najczęściej ludzie śnią. Oznacza to, że podczas każdej nocy śnisz 3-4 razy, ale większości z tych marzeń po przebudzeniu i tak nie pamiętasz.
Progresywny sen – czy da się zaprogramować swoje marzenia?
Śnienie to zjawisko z natury niejednorodne, a marzenia senne ulegają zróżnicowaniu i jednocześnie są podpowiedziami. Pokazują bowiem kierunki, w których zmierza Twoje życie, ukazują czego naprawdę chcesz i jak zachowasz się w sytuacji, o jakiej właśnie śnisz. Sny nie znają bowiem ego, nie mają zahamowani. Są dokładnym odbiciem tego, co dzieje się w Twojej podświadomości, bez żadnych kulturalnych, religijnych czy społecznych hamulców, które towarzyszą Ci na jawie.
Programowanie marzeń sennych pomoże Ci czerpać w pełni z tego, co podpowiada nieświadomość. Klarowność myślenia, dostęp do wspomnień z jawy oraz świadomy wpływ na treść snu to elementy, nad którymi możesz nauczyć się panować. Oczywiście będzie to wymagający oraz długotrwały proces, ale jeśli wykażesz się cierpliwości, z czasem dojdziesz do wprawy i będziesz wiedział, jak zasnąć, by zaprogramować swoje marzenia senne.
Na początek wypróbuj technikę zadawania pytań. Przed zaśnięciem jasno sformułuj intencję lub pytanie, na jakie chcesz poznać odpowiedź. Nie musisz wcale medytować. Wystarczy, że skupisz się dokładnie na tym, o co chcesz zapytać własną podświadomość. Wycisz się, zamknij oczy i sformułuj jasno swoje myśli. Przed położeniem się do łóżka możesz je zapisać w dzienniku snów. To bardzo przydatna technika, która ułatwi pracę nad progresywnym snem. Pamiętaj jednak, że czasami sprawy dnia codziennego, stres i gorące emocje mogą przykryć symboliką odpowiedź na Twoje pytanie. Ale z czasem nauczysz się wyłuskiwać szczegóły, na których Ci najbardziej zależy. Tuż po przebudzeniu zapisuj wszystko, co udało się zapamiętać. Możesz również robić notatki w środku nocy. Najważniejsze, by nakreślić jak najwięcej elementów, bowiem każde otwarcie oczu „kasuje” treść snu z pamięci. Jeżeli więc wydaje Ci się, że sen był ważny, zanim uniesiesz powieki, powtórz sobie jego treść kilkakrotnie w myślach, by ją utrwalić.
Metody osiągania świadomego i zdrowego snu
Pewnie przebiegło Ci teraz przez myśl, jak zdrowo spać, żeby jednocześnie wyspać się i uzyskać odpowiedzi na nurtujące pytania. W końcu sen to naturalne lekarstwo na stres, czas intensywnej regeneracji organizmu. Wiesz doskonale, że kiedy wygodnie układasz się w łóżku i zapadasz w sen, odpoczywa nie tylko ciało, ale i umysł. Nie chcesz więc tracić ani minuty na niepotrzebne czynności, które mogłyby zaburzyć nocny wypoczynek. Na szczęście świadome śnienie wiąże się ze zdrowym snem, który pomoże Ci wypocząć. Techniki wywoływania świadomego snu pomogą zachować jasność umysłu i racjonale podejście do sytuacji, jaką ukazuje senna rzeczywistość, a jednocześnie pozwolą ciału się zregenerować.
Istnieje kilka metod osiągania świadomego snu. Podzielić je można na psychologiczne oraz fizjologiczno-farmakologiczne. Z punktu widzenia tego artykułu ważne są jedynie te pierwsze. Zalicza się do nich techniki autosugestii, zapamiętywanie snów oraz technikę MILD (Mnemonic Induction of Lucid Dreams). O autosugestii i zapamiętywaniu przeczytałeś już nieco wyżej. Pracę nad kontrolowanym śnieniem warto rozpocząć właśnie od tych dwóch sposobów.
Kiedy już uzyskasz kontrolę nad swoimi snami, możesz spróbować techniki MILD. To pamięciowe wywoływanie świadomych snów i polega na zapamiętaniu pewnych przedmiotów ze świata rzeczywistego, by można je było przywołać we śnie. Przed zaśnięciem powtarzaj sobie „Jestem świadomy, że śnię”, a gdy obudzisz się spontanicznie, przypomnij sobie ostatni sen. Przywołaj jak najwięcej szczegółów, następnie wyobraź sobie, że jesteś w tym śnie i spróbuj ponownie zasnąć. Po kilku próbach nauczysz się wracać we śnie w miejsce, w którym przerwałeś swoje marzenie. Technika MILD pozwoli poprawić pamięć snów.
Możesz również wypróbować technikę WBTB (Wake Back To Bed). Przed pójściem spać nastaw budzik tak, aby obudził cię 5 godzin po rozpoczęciu snu. Wówczas kończy się faza REM, więc bez problemu będziesz mógł opisać, co Ci się przyśniło. Następnie poświęć kilkanaście minut na to, by rozbudzić się całkowicie. Możesz np. napić się herbaty, poczytać książkę lub wykonać prostą czynność domową. Teraz znowu połóż się do łóżka i skup na tym, żeby we śnie uświadomić sobie, że śnisz, a gdy się to uda, przypomnij sobie marzenia senne, z których właśnie się wybudziłeś. Wczuj się w sytuację i spróbuj zauważyć coś, co jest wskazówką, że to właśnie sen. Kiedy rano się obudzisz, zapisz wszystkie istotne szczegóły nocnych wędrówek z podświadomością.
Zdrowe życie, czyli jak odreagować stres podczas snu
Czasami zdrowy sen blokuje stres, który jest naturalną reakcją organizmu w odpowiedzi na wydarzenia zakłócające jego równowagę. I o ile krótkotrwały stres jest motorem napędowym, tak jego długotrwałe działanie prowadzi do poważnych zaburzeń. Pojawiają się problemy z zasypianiem, bóle i zawroty głowy, ataki paniki a nawet spada odporność organizmu.
Stres na szczęście można złagodzić, wysypiając się odpowiednio. Potrzebujesz około 7-8 godzin zdrowego snu, by organizm poradził sobie ze zgromadzonym napięciem. Najlepiej kładź się codziennie o tej samej porze. Po pewnym czasie organizm nauczy się odczuwać zmęczenie o regularnych porach, a Tobie będzie łatwiej zasypiać.
Zdrowe życie to także odpowiednia higiena snu. Zadbaj, by w sypialni nie było żadnych rozpraszaczy. W miarę możliwości wynieś z niej telewizor, komputer, a nawet zegarek z cyfrowym wyświetlaczem. Na około 2 godziny przed pójściem do łóżka zrezygnuj z korzystania z telefonu i innych urządzeń emitujących niebieskie światło, które zaburza naturalne wydzielanie melatoniny w organizmie. Pamiętaj o regularnym wietrzeniu sypialni. Przyda Ci się również wygodny materac, dopasowany do Twojej wagi i wzrostu. Poduszka, która nie będzie powodowała sztywniejącego karku o poranku oraz kołdra zapewniająca komfort cieplny bez względu na warunki panujące w sypialni. Najlepiej kup przewiewną pościel. Wybierz jedwabną, satynową lub z czystej bawełny. Tkaniny te mają zdolność regulacji temperatury i zapewniają odpowiednią cyrkulację powietrza. Niezbędne będzie też miłe w dotyku prześcieradło. Komfortowe i wykonane z materiału chłonącego wilgoć.
W walce ze stresem pomogą Ci również techniki ułatwiające zasypianie. Świetnym pomysłem jest wieczorny trening na świeżym powietrzu. Bieganie oczyszcza umysł, zmniejsza poziom stresu i pozwala dotlenić organizm, co znacząco przyspiesza zasypianie. Możesz też wypróbować jogę. Już 15 minut rozciągających i odprężających ćwiczeń pomoże zniwelować stres. A jeśli nie masz ochoty na aktywność fizyczną, wypróbuj techniki relaksacyjne, np. Jacobsona. Polega ona na naprzemiennym napinaniu i rozluźnianiu mięśni. Musisz jednak skupić się i aktywować tylko te partie ciała, które niezbędne są do wykonania danego ruchu (np. mięśnie brzucha).
Doskonale sprawdzą się również ćwiczenia oddechowe. Świadome oddychanie pozwoli wyciszyć myśli, odprężyć się i zapomnieć o stresach dnia codziennego. Wypróbuj oddychanie przeponowe. Skoncentruj się na nabieraniu powietrza w brzuchu. Weź głęboki oddech, wstrzymaj powietrze na kilka sekund, a następnie powoli je wypuść. Powtarzaj przez kilka minut, aż poczujesz się zupełnie odprężony i gotowy na sen.
Drzemki – czy podczas krótkiego snu da się świadomie śnić?
Niektórzy uważają, że tylko sen nocny jest w stanie zregenerować organizm. Jak ognia unikają drzemek, które według nich mogą zaburzyć rytm dobowy. Tymczasem Twój organizm jest tak skonstruowany, że w pewnym momencie dnia po prostu zwalnia. Jeśli masz w otoczeniu małe dzieci, przyjrzyj się ich dobowemu rytmowi. Zobacz, jak zachowują się, gdy pominą drzemkę w ciągu dnia. Nie bez potrzeby naturą to tak wymyśliła. U większości osób w okolicach godziny 14 (pod warunkiem, że wstajesz między 6-7 rano) spada potencjał intelektualny i temperatura ciała. To najlepszy moment na krótką regeneracyjną drzemkę. Oczywiście nie zawsze możesz położyć się właśnie w tym czasie, ale to nie powód, by zupełnie unikać drzemek. Pamiętaj jedynie, by drzemka skończyła się nie później niż o 18.
Drzemka to też okazja do tego, by potrenować techniki świadomego snu. W ciągu dnia, kiedy jesteś skupiony na wielu czynnościach jednocześnie, łatwiej będzie śnić świadomie. Faza REM również przyjdzie szybciej. Pamiętaj jednak, żeby po wybudzeniu nie otwierać od razu oczu. Postaraj się zapamiętać, a następnie zapisać, co Ci się śniło. Każda okazja do ćwiczenia świadomego snu jest dobra.
Symbole marzeń sennych – jakie wskazują na szczęście i dostatek
Wiele osób nawet nie zastanawia się nad symboliką swoich snów. Kładąc się do łóżka myślą jedynie o tym, jak się wyspać, by rano stawić czoła nowym wyzwaniom. Tymczasem świadomy sen może przynieść więcej korzyści niż sobie wyobrażasz. Wiesz już, że marzenia senne to głos podświadomości, która próbuje dać Ci jakieś wskazówki. Nigdy jednak nie śnisz o danym wydarzeniu wprost. Marzenia senne powstają bowiem w wyniku docierania do mózgu różnych bodźców zewnętrznych. Jednak najważniejszą rolę odgrywają w nich wspomnienia oraz motywacje osób śniących.
Według Zygmunta Freuda sny to odzwierciedlenie ukrytych, często nieuświadomionych pragnień. Nie ma więc jednego uniwersalnego kodu, który mógłby posłużyć od odczytania poszczególnych marzeń sennych dla każdej osoby. Jednak pewne symbole, te pojawiające się najczęściej, mają już swoje klucze interpretacyjne. I tak przykładowo o szczęściu i dostatku mówi taniec. To symbol wskazujący na pomnożenie majątku, sukces na polu zawodowym lub spotkanie drugiej połówki. Tańczące dzieci mogą zwiastować pojawienie się nowego członka rodziny. Drugim często wymienianym symbolem szczęścia jest budynek kościoła. Symbolizuje on radość i poczucie spełnienia. Z kolei owca wskazywać może, że czeka Cię wreszcie dobre wynagrodzenie za mozolną pracę lub że spotkasz się rychło z utęsknioną osobą.
Wśród symboli wskazujących na dobrostan znajdziesz również świnie i pszczołę. Pierwsza z nich zwiastuje sprzyjające okoliczności, zwykle poprawę finansów. Pszczoła zaś jest symbolem sukcesów na polu zawodowym oraz zastrzyku gotówki. Warto również zapamiętać sny z lataniem. To dość specyficzny symbol. Jest synonimem wolności i beztroski. Jeśli śnisz o lataniu czeka Cię życie w dostatku. Być może odnajdziesz wreszcie szczęście w miłości lub spełnisz się na polu zawodowym.
Jednym z ważniejszych symboli sennych zwiastujących szczęście jest ametyst. Zapowiada on spokojne i dostatnie życie. Podobnie jak bambus, który jest symbolem harmonii oraz poprawy sytuacji finansowej. Dobrym omenem sennym jest także księżyc. Szczególnie, gdy śnisz o odbijającym się blasku księżyca w tafli wody. To oznaka romansu, ale i bogactwa finansowego.
Zapamiętywanie snów – techniki wspomagające
O technikach wspomagających świadomy sen już czytałeś. Wiesz, wobec tego, że wywoływanie snu oraz zapisywanie go, pozwoli Ci na świadome śnienie. Ale jak właściwie zapamiętywać sny? Zacznij od treningów pamięci. To bardzo skuteczna metoda, którą możesz doskonalić na jawie w ciągu dnia. Usiądź wygodnie i skup się na tym, co widzisz przed sobą, np. za oknem. Spróbuj zapamiętać jak najwięcej szczegółów. Następnie odwróć się i spisz wszystko, co zapadało w pamięci. Następnym razem postaraj się zapamiętać jeszcze więcej szczegółów. Trenuj tak w różnych sytuacjach i zawsze porównuj wyniki.
Inną techniką ułatwiającą zapamiętywanie snów jest zadawanie pytań samemu sobie. Kiedy się obudzisz, nie otwieraj oczu, leż spokojnie i w myślach zadawaj sobie pytania o szczegóły marzeń sennych. Co robiłem? Czy byłem sam? Kto mi towarzyszył? Jak byłem ubrany? Co jadłem? I tak dalej. Możesz też skorzystać z siły własnej woli. Tuż przed położeniem się do łóżka powtarzaj sobie, że dzisiaj zapamiętasz swój sen z najmniejszymi szczegółami. Ułóż sobie jedno proste zdanie, które będziesz powtarzać kilkakrotnie. Musisz mocno wierzyć w te słowa i w to, że siłą woli jesteś w stanie naprawdę wiele osiągnąć.
Wiesz już, że sen to naprawdę niesamowite zjawisko. Śniąc dotykasz twórczej i świadomej części samego sienie. Dotykasz też czegoś, co jest w Tobie tajemnicze, magiczne, nieświadomie i niezamierzone. Niemniej w tej całej tajemniczości jest coś fascynującego, o czym nie możesz nigdy zapominać. Mianowicie cokolwiek wyśnisz, wyśnisz prawdę o sobie samym. Słodkich snów!
