Aktualna sytuacja na świecie spowodowała, że większość z nas została zmuszona do zmiany trybu życia i pracy. Dotyczy to również dzieci, które decyzją rządu lub szkół musiały przejść na zdalny tryb nauczania. Choć początkowo nasze pociechy wydawały się zadowolone z takiego stanu rzeczy, aktualnie zdają sobie sprawę z ograniczeń wiążących się z taką formą nauki. Niezależnie od tego, czy zajęcia odbywają się w klasach, czy za pośrednictwem danej platformy, materiał musi zostać przerobiony, a zadania domowe oddane w porę, co wymaga od dzieci niezwykłej samodzielności, systematyczności oraz umiejętności rozplanowania czasu tak, aby ze wszystkim wyrobić się na czas. Jednakże wiadomo, że niejednokrotnie nie mają jeszcze wyrobionego samozaparcia w stopniu umożliwiającym im skuteczne przyswojenie wiadomości. Jak więc zorganizować dziecku naukę zdalną, aby była równie efektywna, co tradycyjna?
Nauka w domu – korzyści i wyzwania
Zdalna edukacja na pozór wydaje się idealnym rozwiązaniem, które daje wiele możliwości, zarówno dzieciom, jak i rodzicom. Faktycznie, taka forma posiada pewne korzyści, jednak należy zwrócić uwagę, że jak wszystko na tym świecie, ma także drugą stronę medalu, z którą wiążą się spore wyzwania.
Rozpoczynając od wymienia zalet, warto wskazać na fakt, że w okresie domowego nauczania nie trzeba wstawać wcześnie rano, jak ma to miejsce w przypadku stacjonarnych zajęć. Doceniają to zwłaszcza dzieci, które na co dzień dojeżdżały do szkoły środkami transportu publicznego, ale również te, które były dowożone przez rodziców. Z pewnością każdy człowiek docenia dodatkową godzinę snu, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, w którym pogoda nie zachęca do wczesnego wstawania. Kolejną korzyścią wynikającą ze zdalnego kształcenia jest aspekt finansowy – dzięki braku konieczności dowożenia dzieci do szkół i przedszkoli możliwe jest zaoszczędzenie pieniędzy, które w normalnych okolicznościach byłyby wykorzystane na benzynę czy na dodatkowo płatne obiady szkolne. Do zalet takiej formy odbywania zajęć niewątpliwie można zaliczyć także większą wygodę uczniów, którzy zamiast siedzieć w niewygodnych ławkach przez czas trwania godziny lekcyjnej, mogą uczyć się z każdego miejsca w domu, w zależności od preferencji. Warto także zwrócić uwagę na większą różnorodność nauki poprzez możliwość zastosowania rozmaitych multimediów oraz niewerbalnej prezentacji materiału przez prowadzących. Jest to aspekt, który w tradycyjnych warunkach nie byłby możliwy, natomiast w trybie e-learningu jest to osiągalne dzięki interaktywności.
Przechodząc natomiast do wad takiego systemu, należy zaznaczyć, iż podstawową funkcją szkoły jest socjalizacja. To właśnie w tych placówkach uczymy się funkcjonowania w społeczeństwie, wchodzenia w różne interakcje ze współuczestnikami życia szkolnego – nauka zdalna w zupełności uniemożliwia to uczniom. Taki stan rzeczy równocześnie stanowi spore niebezpieczeństwo, za którym w dłuższej perspektywie może kryć się całkowite zatracenie umiejętności interpersonalnych. Żadna internetowa platforma nie jest w stanie zastąpić nikomu bezpośredniego kontaktu z drugim człowiekiem. Do minusów należą także trudności w nauce, które wynikają z braku żywej interakcji między uczniem a nauczycielem. Nierzadko zajęcia te polegają na jednostronnym wykładaniu przez nauczyciela niezbędnych treści, bez zbytniego tłumaczenia, w efekcie czego uczeń tak naprawdę zmuszony jest do przerobienia materiału we własnym zakresie. Często też dziecko nie jest w stanie skupić się na nauce ze względu na wszechobecność rozpraszających przedmiotów wokół niego. Ponadto, każda kolejna godzina spędzona przed ekranem komputera nie wpływa pozytywnie na jego zdolności poznawcze, przez co przyswajanie wiedzy jest znacznie utrudnione.
Organizacja to podstawa
Chcąc ułatwić naszemu dziecku naukę w domu, należy rozpocząć od odpowiedniej organizacji czasu, która stanowi podstawę w praktycznie każdym aspekcie życia. W pierwszej kolejności warto zaopatrzyć się w notes lub kalendarz i razem z naszym uczniem po kolei zaplanować każdy dzień adekwatnie do godzin, w których odbywają się lekcje. Dzięki wspólnemu planowaniu dziecko poczuje, że ma realny wpływ na przebieg swojego dnia, co sprawi, że w efekcie będzie mu łatwiej przestrzegać określonego przez siebie planu. Takie rozwiązanie jest dużo bardziej efektywne, aniżeli sztywne narzucanie podopiecznemu schematu dnia i wymaganie, aby codziennie go przestrzegał. W wymiarze organizacyjnym opłaca się również poświęcić swój dzień, aby wraz z dzieckiem uczestniczyć w pierwszych, organizacyjnych zajęciach. Dziecko na pewno nie zapamięta wszystkich ważnych informacji przekazywanych przez nauczycieli, a te stanowią przecież podstawę do prowadzenia lekcji online. Dzięki uczestnictwie w tego typu zajęciach będziesz mieć większą kontrolę nad przebiegiem edukacji zdalnej, a kwestie organizacyjne nie będą Ci obce. Kolejnym ważnym krokiem jest zaznaczenie w kalendarzu dat wszystkich sprawdzianów wiedzy – dobrym pomysłem będzie dodatkowe ustawienie przypomnienia w telefonie na tydzień przed planowaną klasówką, dzięki czemu odpowiednio wcześnie będziesz w stanie pomóc przygotować się swojemu synowi lub córce do jej zaliczenia. Wiadomo, że zdobywanie wiedzy jest niezwykle istotne, jednakże w organizacji nauki zdalnej nie można pominąć odpowiednio długich przerw. Zadbaj o to, aby Twoja latorośl nie przebywała non stop przed komputerem. Umiejętny podział dnia oraz rozplanowanie jego każdego aspektu stanowi już połowę sukcesu.
Systematyczność kluczem do sukcesu
Podczas nauki zdalnej trudno jest wykonywać powierzone zadania na bieżąco. Każdy, nawet dorosły człowiek, ma problem z systematycznością w takich warunkach, a co dopiero dziecko, które jeszcze nie zdaje sobie sprawy z roli regularnego realizowania zadań. Niezwykle istotną kwestią jest, abyś zaszczepił w swoim kilku- lub kilkunastolatku konieczność bieżącego rozliczania się z zobowiązań. Jeżeli dostał pracę domową do wykonania w terminie 3 dni, niech zacznie ją robić w tym samym dniu. Odkładanie na później może spowodować nawarstwianie się obowiązków, a w konsekwencji trudności związane z wywiązaniem się z nich na czas. Niezwykle istotne jest to zwłaszcza, jeżeli chodzi o naukę zdalną, ponieważ wykorzystywane przez nauczycieli platformy posiadają możliwość sprawdzenia, kto oddał pracę domową w porę, a kto przesłał plik z opóźnieniem. Jeżeli więc chcesz zapobiec niepotrzebnemu obniżeniu oceny końcowej, naucz swoją pociechę, aby wszystkie zadania wykonywała z odpowiednim wyprzedzeniem. W aspekcie systematyczności warto także postawić na codzienną powtórkę zagadnień z minionego dnia. Wystarczy poświęcić dziennie 15 minut, aby nie zamęczać dziecka, lecz by odświeżyć przekazywane przez nauczyciela informacje i tym samym pomóc dziecku poukładać wiedzę z każdego przedmiotu. Z pewnością sprawi to, że pod koniec semestru będzie mu łatwiej zaliczyć dany przedmiot bez konieczności przeznaczenia wielu godzin na przerobienie materiału. Z tego względu zadbaj o systematyczną pracę swojego dziecka, a zaowocuje to nie tylko w jego wynikach, lecz również w późniejszym życiu.
Optymalne warunki do nauki
Niezwykle ważnym elementem nauki w domu jest zadbanie, aby Twoje dziecko posiadało optymalne warunki, które będą ułatwiały mu przyswajanie wiedzy. Jeżeli masz taką możliwość, wydziel odpowiednią przestrzeń w domu, gdzie będzie miało miejsce codzienne, zdalne kształcenie. Dobrze by było, gdyby zajęcia odbywały się w innym pomieszczeniu niż pokój dziecka, lecz jeśli nie masz żadnej alternatywy, zadbaj o to, aby wszystkie potencjalne rozpraszacze zniknęły z pola jego widzenia. Dzięki temu będziesz mógł zapobiec niepotrzebnej dekoncentracji pociechy i pozwolisz jej na efektywne nauczanie. Istotne jest również, aby w miejscu nauki panowała cisza i spokój, które korzystnie wpłyną na skupienie. Pamiętaj także, aby pod żadnym pozorem nie pozwolić dziecku uczestniczyć w zajęciach w łóżku, bądź na kanapie przy włączonym telewizorze. To sprawi, że nie będzie w stanie zapamiętać żadnej informacji i znacznie zmniejszy jego produktywność, przyczyniając się do jego rozleniwienia. Wytłumacz, że pomimo tego, iż zajęcia szkolne przybrały inną formę, wszystkie standardowe wymagania nadal obowiązują, zatem powinno traktować wyznaczone godziny jako czas intensywnej nauki, nie skupiając się na niczym innym. Zwróć uwagę na to, aby lekcje odbywały się zawsze w tym samym pomieszczeniu, nie może być tak, że raz dziecko będzie uczyło się w kuchni, innym razem w salonie, a jeszcze w innym dniu w swoim pokoju. Zadbaj także o wietrzenie pokoju i odpowiednie oświetlenie. Troska o właściwe warunki na pewno pozwoli na maksymalizację efektywności nauki w domu.
Nauka zdalna a motywacja
Podczas nauki w domu człowiek rozleniwia się i traci motywację do działania. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, które często traktują lekcje online jako dodatkowe wakacje i przerwę od zajęć. Aby zapobiec zniechęceniu do zdalnej nauki naszego małego ucznia, warto jest wprowadzić system motywacyjny, dzięki któremu będzie sam z siebie dążył do wywiązywania się ze szkolnych obowiązków. Dobrym rozwiązaniem będzie stosowanie pozytywnych wzmocnień, nagród, zachęcających do samodzielnej nauki. Jednakże należy pamiętać o umiarze i nie nagradzać dziecka za każdą czynność związaną z przyswajaniem wiedzy. Takie zachowanie może spowodować, że jedynym powodem, dla którego nasz podopieczny wejdzie w tryb systematycznej nauki, będzie wizja uzyskania korzyści materialnej. Natomiast od najmłodszych lat trzeba wyrabiać przekonanie, że zdobywanie wiedzy stanowi ważny rozwojowo aspekt naszego życia i uczymy się sami dla siebie, nie zaś dla otrzymania jakiejś nagrody. Z pewnością jednak nie zaszkodzi wykorzystanie tej metody raz na jakiś czas, w ramach dodatkowej motywacji.
Zadbaj o aktywność ruchową
Kiedy nasze dziecko przechodzi na naukę zdalną, jego aktywność ruchowa zostaje znacznie ograniczona. W szkole nie tylko zapewniają mu ją lekcje wychowania fizycznego, lecz również przerwy, podczas których chłopcy grają w piłkę nożną lub praktykują inne formy sportowej rywalizacji. Dziewczynki równie chętnie wychodzą na świeże powietrze organizując sobie wolny czas. Jako rodzic organizujący synowi lub córce naukę zdalną, musisz pamiętać, aby zapewnić im odpowiednią aktywność fizyczną. Odgrywa ona bardzo ważną rolę w aspekcie zdrowotnym oraz daje możliwość odpoczynku od nauki, zmiany miejsca przebywania. Dzięki niej będziesz mógł również zapobiec nadmiernemu przybieraniu na wadze swojej pociechy
Nauka w domu, która niegdyś jawiła się jako marzenie wielu osób, okazała się dosyć trudną i niezwykle wymagającą sytuacją, z którą muszą poradzić sobie nie tylko dzieci, ale także ich rodzice. Jak to zwykle bywa – życie szybko zweryfikowało, że nic nie jest w stanie zastąpić bezpośredniego kontaktu ucznia z nauczycielem, a dodatkowymi czynnikami utrudniającymi naukę w domu są wszechobecne bodźce dekoncentrujące ucznia. Ponadto, dzieci często nie są w stanie samodzielnie przerobić materiału, a kolejne godziny spędzane przed ekranami monitorów działają hamująco na procesy poznawcze i sprawiają, że dziecko, zamiast aktywnie uczestniczyć w zajęciach, biernie przygląda się całej procedurze, nie przetwarzając nowej wiedzy. Z tego względu tak ważne jest przestrzeganie pewnych zasad, z których najważniejsza odnosi się do umiejętnej organizacji swojego czasu. Istotne jest, aby rodzic również zaangażował się w zdalną naukę dziecka, a z pewnością efekty będą o wiele bardziej satysfakcjonujące.
