W Polsce z roku na rok rośnie liczba wegetarian. Osoby niespożywające produktów pochodzenia zwierzęcego narażone są na niedobory witamin i minerałów. Wiele składników odżywczych zawartych w mięsie występuje również w jogurcie. Związek Polskich Przetwórców Mleka realizuje kampanię „Jogurt na dobry dzień”, akcentując dobroczynny wpływ jogurtu na organizm człowieka.
We wrześniu br. Instytut Badania Opinii Publicznej Homo Homini przeprowadził pierwsze metodyczne badanie, którego celem było oszacowanie liczby społeczności wegetariańskiej w Polsce. Z badania wynika, że około 3,2 proc. dorosłych Polaków jest wegetarianami. Oznacza to, że w Polsce jest już ponad milion wegetarian.
Wegetarianizm to sposób odżywiania polegający na wyeliminowaniu z jadłospisu wszelkiego rodzaju ryb i mięs. Jednak bardzo liczną grupę wegetarian stanowią ludzie, dla których wegetarianizm jest również filozofią i stylem życia. Powodów, dla których ludzie przechodzą na bezmięsną dietę jest wiele. Wśród nich należy wymienić m.in. względy etyczne, zdrowotne, ekonomiczne oraz pobudki związane z troską
o środowisko naturalne.
Wegetarianizm nie jedno ma imię
Na ogół każdą osobę, która rezygnuje z jedzenia mięsa nazywamy wegetarianinem. Jednak istnieje kilka odmian wegetarianizmu, które różnią się między sobą ograniczeniami przy spożywaniu innych produktów pochodzenia zwierzęcego.
Laktoowowegetarianizm – dieta oprócz produktów roślinnych pozwala na spożywanie także jajek, mleka i jego przetworów oraz miodu.
Laktowegetarianizm – polega na rezygnacji ze spożywania nie tylko mięsa, ale także jajek i miodu. Dietę uzupełnia się produktami pochodzenia roślinnego oraz mlekiem i jego przetworami.
Owowegetarianizm – z diety wyłącza się prócz mięsa i ryb także produkty mleczne. Spośród wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego pozwala na spożywanie tylko jajek.
Weganizm – ten rodzaj wegetarianizmu wyklucza nie tylko mięso, ale też wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, a wiec mleko, sery, jajka i miód.
Frutarianizm – oprócz produktów pochodzenia zwierzęcego z diety wyklucza się także jedzenie jakichkolwiek owoców i warzyw, których zerwanie powoduje śmierć rośliny, czyli inaczej zniszczenie rośliny. Frutarianie żywią się wyłącznie tym, co samo spadnie z rośliny.
Witarianizm – polega na spożywaniu wyłącznie świeżych produktów pochodzenia roślinnego, niegotowanych. Mogą być one podgrzewane do temperatury 41°C. Ich zdaniem gotowanie niszczy enzymy oraz składniki mineralne, które znajdują się owocach i warzywach. Nie pijają również herbaty ani kawy.
Liquidarianizm – tak samo jak w przypadku witarianizmu spożywane są tylko produkty pochodzenia roślinnego, jednak w odróżnieniu od niego wszystkie pokarmy przyjmowane są w postaci płynnej.
Sprautarianizm – odmiana wegetarianizmu polegająca na żywieniu się głównie kiełkami zbóż, warzyw i owoców.
Mięso – składniki odżywcze
Mięso dostarcza wielu składników odżywczych, zwłaszcza pełnowartościowego białka zawierającego wszystkie aminokwasy, witaminy z grupy B – w szczególności B12, która nie występuje w produktach roślinnych, a także witaminy A i D. Wśród związków mineralnych przodują, ze względu na ilość, potas, fosfor, chlor, sód i magnez. Jednak z punktu widzenia wartości odżywczej najważniejszym minerałem w mięsie jest żelazo, ze względu na wysoką zawartość oraz na łatwość wchłaniania.
Rezygnując ze spożywania mięsa należy pamiętać o zapewnieniu organizmowi alternatywnych źródeł witaminy B12 i D oraz składników mineralnych. Z uwagi na dopuszczalność spożywania produktów mlecznych, laktowegetarianie łatwiej mogą znaleźć w swojej diecie wartościowe produkty, które uzupełnią niedobory wynikające z niejedzenia mięsa, niż ci wegetarianie, którzy do jadłospisu nie dopuszczają produktów pochodzenia zwierzęcego.
Jogurt w diecie wegetarian
Jogurt w diecie wegetarian jest bardzo istotny, ponieważ jest alternatywnym dla mięsa źródłem bardzo dobrze przyswajalnego białka. Uzupełnienie diety wysokobiałkowym przetworem mlecznym jest racjonalnym żywieniowo wyborem. Białko mleczne zawarte w jogurcie jest bogate w lizynę i dlatego jogurt doskonale uzupełnia niedobór tego aminokwasu w białkach produktów zbożowych np. w pieczywie lub płatkach.
Jogurt jest również bogaty w wapń, który przede wszystkim odpowiada za prawidłową budowę kości i niektórych ścian komórkowych. Dieta uboga w ten pierwiastek może prowadzić do osłabienia układu kostnego, a w konsekwencji nawet do odwapnienia kości, czyli osteoporozy. Dodatkowo wapń wpływa na wiele procesów w organizmie. Jest ważny przy prawidłowej pracy mięśni i serca, krzepliwości krwi, przewodzeniu nerwowym czy też wspiera prawidłowe funkcjonowanie enzymów trawiennych. Odpowiednie przyswajanie wapnia następuje przy właściwej ilości fosforu i właśnie takie proporcje są w jogurcie.
Źródłem dobrze przyswajalnej witaminy B12 jest nie tylko mięso, ale też nabiał, w tym oczywiście jogurt, który zawiera jej wyjątkowo dużo. Witamina B12 jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu nerwowego oraz do produkcji czerwonych krwinek. Wpływa na poprawę pamięci i zapobiega anemii, która bardzo często występuje u osób rezygnujących ze spożywania mięsa i ryb. Jednym z głównych objawów niedoboru witaminy B12 jest zmęczenie i apatia. Niedokrwistość spowodowana niedoborem tej witaminy grozi tylko tym wegetarianom, którzy rezygnują ze wszystkich substancji pochodzenia zwierzęcego, czyli w ogóle nie spożywają produktów mlecznych.
Jogurt naturalny to również źródło potasu (składnik istotny dla prawidłowego funkcjonowania serca), magnezu (wspomaga funkcjonowanie układu nerwowego) oraz witaminy A (niezbędna do prawidłowego widzenia) i witaminy D (wzmacnia układ kostny). Dodatkowo niskie pH jogurtu powoduje, że wapń, fosfor oraz magnez przybierają formę jonową, co w konsekwencji sprzyja ich wchłanianiu w jelicie.
Jak widać jogurt jest alternatywnym źródłem wielu składników odżywczych, które znajdują się w mięsie. Z tego względu jest cenionym elementem diety wegetariańskiej. Prawidłowo skomponowana dieta wegetariańska zawierająca jogurt jest w stanie zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na większość niezbędnych witamin i minerałów.
Związek Polskich Przetwórców Mleka realizuje kampanię „Jogurt na dobry dzień”, której celem jest edukacja społeczeństwa na temat zalet spożywania jogurtu.
Więcej informacji o kampanii na www.jogurtnadobrydzien.pl
