Pierwsze wrażenie towarzyszy nam w każdej sytuacji, w której poznajemy nowe osoby – czy to podczas spotkań towarzyskich czy też biznesowych. To, jak się zaprezentujemy, może znacząco wpłynąć na dalszy przebieg znajomości czy kariery zawodowej. Mało kto wie, że na zrobienie dobrego pierwszego wrażenia tak naprawdę mamy tylko 11 sekund! Tyle wystarczy, aby ocenić człowieka, wywnioskować jakie cechy posiada i przez ich pryzmat postrzegać go w dalszych relacjach. Co jednak, jeśli ktoś mimo naszych dobrych intencji odbierze nas negatywnie? Czy złe pierwsze wrażenie można zmienić? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziecie w poniższym artykule.
Czym jest pierwsze wrażenie?
Pierwsze wrażenie to efekt, jaki wywieramy w ciągu kilku sekund na osobie, z którą rozmawiamy po raz pierwszy. To właśnie wtedy w głowie rozmówcy kształtuje się nasz obraz oraz to, jacy według niego jesteśmy. Jego ocena wobec nas może być zatem pozytywna, jak i negatywna – wszystko w zależności od tego, jak zachowamy się oraz jak przygotujemy do danej sytuacji. Temu zjawisku psychologicznemu często towarzyszy stres, który jest świetnym przykładem czynnika utrudniającego nam osiągnięcie postawionego celu. Warto też wiedzieć, że pierwsze wrażenie utrzymuje się nawet przez pół roku i niezwykle trudno jest je zmienić.
Pierwsze wrażenie jest ważne
W życiu istnieje wiele wydarzeń, w obliczu których musimy stawić czoła nieznanym ludziom i ich opiniom na nasz temat. Niezależnie od sytuacji – rozmowa kwalifikacyjna, spotkanie rodzinne czy randka – nie da się ukryć, że pierwsze wrażenie jest bardzo ważne. Spóźnienie się na spotkanie, niewłaściwa postawa, źle sformułowane zdanie, intonacja – często nieświadomie popełniały błędy, które rzutują potem na nasz wizerunek w oczach innych. Dlatego też często zdarza się tak, że pierwsze wrażenie niekoniecznie idzie w parze z naszymi prawdziwymi cechami. Pierwsze wrażenie łączy się także ze swego rodzaju wykształceniem zaufania, które jest bardzo ważne. Dla przykładu, jeśli potencjalny kandydat na dane stanowisko poprzez swoje zachowanie podczas rozmowy rekrutacyjnej będzie sprawiał wrażenie osoby, której nie można zaufać, prawdopodobieństwo jego zatrudnienia jest niskie. W takich sytuacjach niestety nie mamy możliwości “naprawy” pierwszego wrażenia. Dlatego właśnie tak ważne jest, aby odpowiednio przygotować się do zrobienia odpowiedniego pierwszego wrażenia.
Jak zrobić dobre pierwsze wrażenie?
Istnieje kilka czynników, które mogą pomóc nam w wywarciu dobrego pierwszego wrażenia. Przestrzegając poniższych wskazówek możemy mieć pewność, że zrobiliśmy co w naszej mocy, aby jak najlepiej się zaprezentować podczas ważnych dla nas sytuacji. Na co zatem powinniśmy zwrócić uwagę podczas pierwszego spotkania?
Postaw na uśmiech
Pozytywne podejście do drugiego człowieka jest bardzo ważne. Każdy lubi przebywać w towarzystwie osób pogodnych, wesołych, tak więc nic dziwnego, że to właśnie one lepiej wypadają podczas różnego rodzaju spotkań. Uśmiech sprawia, że stajemy się bardziej przyjaźni i przystępni, co ułatwia tworzenie wszelkiego rodzaju więzi międzyludzkich. Poza tym pamiętajmy, że jest on najpiękniejszą ozdobą!
Zadbaj o mowę niewerbalną
Gesty, jakie wykonujemy, potrafią nieść za sobą niezwykłą moc. Człowiek, który zbyt często oraz gwałtownie gestykuluje może być postrzegany jako osoba roztrzepana, nie będąca w stanie się skupić na jednej rzeczy, a być może nawet i agresywna. Nie jest to wizja pierwszego wrażenia, o jakiej marzyliśmy – należy więc odpowiednio dobierać mowę niewerbalną do sytuacji.
Zwróć uwagę na postawę ciała
Niewiele osób o tym wie, ale istnieją dwie pozycje ciała, jakie możemy przybrać podczas rozmowy – otwarta i zamknięta. Najbardziej pożądaną jest pozycja otwarta z racji tego, że jasno pokazuje rozmówcy nasze przyjazne nastawienie oraz wskazuje na pewność siebie. Rozłożone ręce z widocznym wnętrzem dłoni czy lekkie pochylenie się do przodu jest odbierane jako chęć nawiązania kontaktu oraz otwartość. Zamknięta postawa ciała objawia się najczęściej skrzyżowaniem dłoni na piersiach czy zakładaniem nogi na nogę, co wskazuje na naszą niepewność, stres czy nawet strach. Starajmy się tego unikać.
Odpowiednio się ubierz
Wiadome jest, że wygląd, makijaż, a nawet zapach w pierwszym wrażeniu odgrywa kluczową rolę – jest naszą wizytówką. W ciągu kilku pierwszych sekund kontaktu liczy się sama prezencja, dlatego przygotowując garderobę na ważne spotkanie warto postawić na coś eleganckiego, odpowiedniego do sytuacji. Co ciekawe, bardziej obcisła odzież sprawia, że jesteśmy postrzegani jako pewniejsi siebie. Luźne bluzki czy garnitury mogą wskazywać na zbyt “luzackie” podejście, niechlujstwo lub niską zamożność.
Przygotuj się do rozmowy
W zależności od charakteru spotkania zawsze warto odpowiednio się do niego przygotować. Idąc na rozmowę rekrutacyjną postaraj się dowiedzieć jak najwięcej o firmie, do której chcesz aplikować, o jej produktach/usługach i osiągnięciach. Dzięki temu zostaniesz potraktowany jako osoba poważnie traktująca sytuację, w której się znalazła.
Słuchaj rozmówcy i reaguj na to, co mówi
Umiejętność prowadzenia rozmowy wydawać by się mogła oczywistą, w rzeczywistości jednak nie zawsze zwracamy uwagę na szczegóły, które czynią z nas dobrych partnerów do konwersacji. Oto kilka podstawowych zasad, które przedstawią Cię w pozytywnym świetle jako partnera do rozmowy. Słuchaj uważnie, co druga strona ma do powiedzenia, nie przerywaj i daj do zrozumienia, że doceniasz wagę wypowiadanych przez nią słów. Jeśli rozmówca coś opowiada, komentuj adekwatnie do sytuacji – Twoje komentarze będą wyrazem zainteresowania i inteligencji. Warto również przez całą rozmowę utrzymywać kontakt wzrokowy – uciekanie spojrzeniem w bok może być traktowane jako znudzenie lub obojętność.
To najważniejsze wskazówki, które powinniśmy mieć na uwadze podczas pierwszego spotkania, aby wypaść jak najlepiej. Od prawidłowej postawy, gestykulacji czy zadbanego wyglądu do utrzymywania kontaktu wzrokowego. Jednak co w przypadku, gdy nie zastosujemy się do nich lub po prostu nie wiedzieliśmy o nich?
Dlaczego ciężko zmienić pierwsze wrażenie?
Zła opinia na dłużej i mocniej zapada w ludzkiej świadomości, przez co o wiele trudniej jest nam ją naprawić. W końcu ktoś już uprzedził się do nas lub nam nie ufa, a takie nastawienie bardzo ciężko zmienić. Ludzie wtedy myślą, że to, co robimy jest nieszczere, wymuszone, nie zastanawiając się, z czego mogło wynikać dane zachowanie. Dlaczego tak jest? Mechanizm takiego działania można przypisać instynktownemu odruchowi, polegającemu na tym, że umysł podświadomie tworzy i zapamiętuje obrazy, którym towarzyszyły dane emocje. W efekcie nawet jeśli po pewnym czasie zaczynamy przychylniej patrzeć na osobę, która wywołała u nas złe pierwsze wrażenie, i tak pozostaje w nas ślad negatywnego nastawienia.
Czy możemy naprawić złe pierwsze wrażenie?
Oczywiście! Istnieje kilka sposobów na to, by zmienić niekoniecznie korzystne dla nas pierwsze wrażenie. W pierwszej kolejności jednak powinniśmy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy naprawdę zależy nam na tym, by podjąć starania mające na celu zmianę pierwszego wrażenia. Warto uświadomić sobie, że nie musimy posiadać dobrych relacji ze wszystkimi poznanymi ludźmi – czasami mimo naszych szczerych chęci i tak uprzedzenie ze strony drugiej osoby pozostanie. Dlatego też jeśli dana znajomość nie ma dla nas kluczowego znaczenia, nie powinniśmy czuć obowiązku naprawy popełnionych podczas pierwszego spotkania błędów.
Jeśli jednak chcemy – z różnych względów – zmienić złe pierwsze wrażenie najlepszą czynnością, jaką możemy zrobić jest wbrew pozorom zwykła, szczera rozmowa. Czasem spokojne wyjaśnienie niektórych sytuacji może sprawić, że ktoś zmieni o nas zdanie. Jeśli na przykład po spóźnieniu się do pracy od razu wyjaśnimy, że wynika ono z faktu, iż podczas dojazdu do firmy natrafiliśmy na ogromny korek, to nasi rozmówcy staną się bardziej wyrozumiali. Inaczej, gdy będzie się to zdarzało notorycznie – wówczas mogą stwierdzić, że mamy lekceważący stosunek do nich oraz pracy, przez co ich przekonania zwyczajnie się potwierdzą.
Warto również podkreślić, że w wielu sytuacjach ogromną moc sprawczą ma samo słowo „przepraszam”. Jeśli niechcący uraziliśmy rozmówcę lub popełniliśmy względem niego jakiś błąd, okazanie skruchy może okazać się najlepszym rozwiązaniem. Należy przy tym pamiętać, że zbyt nadgorliwe lub wylewne przeprosiny mogą odnieść zupełnie odwrotny skutek – nasz rozmówca może poczuć się skrępowany, w efekcie czego nie zmieni o nas swojej opinii. Jeśli chcemy naprawić pierwsze wrażenie, z pewnością nie możemy uciekać się do kłamstwa. One bowiem bardzo szybko wychodzą na jaw, a my możemy szybko i na dobre stracić autentyczność.
A co w przypadku, gdy po prostu ludzie są do nas uprzedzeni? Nie spodobała im się nasza prezentacja czy sposób mówienia? Jeśli się stresujemy, nie zawsze zachowujemy się tak, jakbyśmy chcieli. Otóż wtedy również powinniśmy spróbować porozmawiać – wyjaśnić, że dane zachowanie wynikało ze zdenerwowania. Pamiętajmy jednak, że czasem lepiej wziąć parę głębszych wdechów i być po prostu sobą, aniżeli udawać kogoś, kim się nie jest.
Kolejnym sposobem, który może pomóc nam zatrzeć złe wrażenie, jest próba obrócenia pomyłki na swoją korzyść. W tym celu warto przy kolejnej okazji do rozmowy starać się pokazać od innej strony. Dzięki temu skierujemy uwagę odbiorcy na inne cechy naszej osobowości. Dla przykładu, osoby, które zostały odebrane jako niezwykle nieśmiałe, powinny spróbować wyjść z inicjatywą – na przykład rozpoczynając rozmowę lub jako pierwsze zgłaszając pomysł. Zbyt przebojowe z kolei zostaną odebrane korzystniej, jeśli nieco się wycofają i zachowają umiar w okazywaniu emocji.
Niezależnie od sytuacji pierwsze wrażenie jest ważne – jeśli spotkanie nie pójdzie po naszej myśli, bardzo ciężko będzie zmienić postrzeganie naszej osoby. Na podstawie powyższych porad możemy jednak zminimalizować ryzyko zostania nieprzychylnie odebranym przez naszego rozmówcę. Takie kwestie jak punktualność, właściwa postawa ciała, odpowiedni ubiór czy umiejętność prowadzenia rozmowy to już połowa sukcesu w staraniach o to, by zrobić na kimś dobre wrażenie. W sytuacji jednak, gdy nie wszystko idzie po naszej myśli, czasami wystarczy podjąć werbalny sposób obrony – niekiedy nie trzeba wyszukanych słów i starań, by wyjaśnić zaistniałą sytuację poprawiając tym samym nasz wizerunek. Pamiętajmy, że każdy z nas ma prawo popełniać błędy i zachować się niestosownie – każdy w większości przypadków ma też prawo i okazję do otrzymania drugiej szansy, by móc naprawić złe pierwsze wrażenie.
