Dużo śpisz, a i tak budzisz się zmęczona, ciągle marzniesz, masz problemy z koncentracją, utrzymaniem wagi, a twoje włosy łamią się i wypadają na potęgę? A może wręcz odwrotnie – jesteś ciągle nerwowa i nadpobudliwa, szybko się męczysz i nieustannie jest ci gorąco? Przebadaj tarczycę! Ten gruczoł, choć niepozorny, ma ogromny wpływ na cały nasz organizm.
Na dolegliwości związane z zaburzonym funkcjonowaniem tarczycy cierpi ponad 300 mln ludzi na całym świecie, ale specjaliści szacują, że nawet połowa z nich o tym nie wie. Sygnały wysyłane przez organizm często mylimy bowiem z sezonowym osłabieniem czy chandrą. Tymczasem wystarczy odpowiednia diagnoza i właściwa terapia, by poczuć się lepiej.
Motyl w gardle
Tarczyca to niewielki gruczoł umiejscowiony w dolnej części szyi, zbudowany z dwóch płatów, kształtem przypominający motyla. Jej rozmiary może nie są imponujące, ale za to jej roli nie można bagatelizować. – Głównym zadaniem tarczycy jest wytwarzanie hormonów – tyroksyny (T4) i w mniejszym stopniu trójjodotyroniny (T3). Te związki chemiczne są potrzebne niemal wszystkim tkankom w naszym organizmie i odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie większości zachodzących w nim procesów – mówi dr Marta Kunkel, endokrynolog ze Szpitala Medicover. Wpływają na pracę serca, temperaturę ciała, a także stoją na straży prawidłowego funkcjonowania układu krwionośnego, kostnego, trawiennego i nerwowego. To od nich zależy też tempo przemiany materii i masa ciała, kondycja skóry i włosów, a nawet nasz nastrój.
Co sprawia, że nagle tarczyca „buntuje się” i przestaje pracować tak, jak należy? Zdaniem specjalistów bardzo istotne są obciążenia genetyczne. To jednak jeszcze nie wszystko. – Na dziedziczne predyspozycje musi nałożyć się działanie czynników wyzwalających nazywanych triggerami. To może być na przykład stres. Choroby tarczycy mogą także ujawnić się po ciąży lub w wyniku oddziaływania żeńskich hormonów – estrogenów – tłumaczy dr Marta Kunkel. – Przyczyną może być także przewlekły stan zapalny tego gruczołu, tworzące się w tarczycy guzki lub wadliwe działanie systemu autoimmunologicznego – dodaje. Efekt to najczęściej jedna z dwóch dolegliwości – niedoczynność lub nadczynność tarczycy, czyli sytuacja, w której gruczoł produkuje zbyt mało lub za dużo hormonów.
Hormonalna huśtawka
Niedoczynność tarczycy objawia się przede wszystkim tym, że organizm pracuje na zwolnionych obrotach. Osoby zmagające się z tą dolegliwością bardzo łatwo przybierają na wadze, po przebudzeniu nadal są senne i zmęczone. Mają też osłabioną odporność, szybko łapią infekcje i ciągle marzną. Często doskwierają im wcześniej nie odczuwane bóle stawów, szorstka skóra, zwłaszcza na łokciach i kolanach, a ich włosy stają się łamliwe i wypadają. Niedoczynność może również powodować trudności w staraniach o dziecko. Z dokładnie odwrotnymi objawami zmagają się chorujący
na nadczynność tarczycy. Osoby te często są poirytowane i nadpobudliwe, mają problemy ze snem, szybko się męczą i ciągle jest im gorąco. Przy wzmożonym apetycie tracą na wadze.
Terapia szyta na miarę
U osób zmagających się z problemami z tarczycą istnieje zwiększone ryzyko współwystępowania innych dolegliwości. Zarówno niedoczynność, jak i nadczynność u kobiet może wpływać na przykład na zaburzenia miesiączkowania. Aby wcześnie wykryć problem bardzo ważne jest to, by przynajmniej raz na jakiś czas badać poziom TSH i sprawdzać, czy tarczyca funkcjonuje prawidłowo, a w razie potrzeby – podjąć leczenie, najlepiej kompleksowe. – Powinno ono uwzględniać choroby, z jakimi zmaga się dany pacjent, ale też indywidualne potrzeby organizmu mając na uwadze płeć, etap życia, a także dolegliwości i zagrożenia typowe dla kobiet lub mężczyzn w określonym wieku – mówi dr Marta Kunkel ze Szpitala Medicover. – Dlatego warto, by panie, które – jak wskazują statystyki – zapadają na choroby tarczycy cztery razy częściej niż mężczyźni, były pod opieką lekarzy z zakresu specjalizacji, jaką jest medycyna kobieca – dodaje. Wtedy zespół współpracujących ze sobą fachowców sprawnie zaplanuje holistyczną terapię, dzięki której dużo skuteczniej będzie można poradzić sobie z leczeniem chorób tarczycy, a w efekcie uzyskać poprawę w zakresie uciążliwych objawów nadczynności bądź niedoczynności tarczycy.
