24 czerwca 2024 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów. Ustawa ta ma na celu ochronę pracowników zgłaszających naruszenia prawa w związku z zatrudnieniem oraz wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Jednym z kluczowych elementów jest poprawka umożliwiająca ustalenie wspólnej procedury zgłoszeń wewnętrznych w ramach tej samej grupy kapitałowej.
Dlaczego ustawa jest ważna?
Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, podczas sejmowej debaty podkreśliła, że wprowadzona ustawa nie jest jedynie formalnym obowiązkiem wynikającym z unijnych dyrektyw. Jej brak kosztował polskiego podatnika 7 mln euro ryczałtu oraz 40 tys. euro dziennie dodatkowych kar. Jednak głównym celem jest budowanie ochrony dla obywateli, którzy mają odwagę działać na rzecz dobra wspólnego.
Za ustawą głosowało 235 posłów, przeciw było 191, a dwóch wstrzymało się od głosu. To jednoznaczny sygnał, że Polska dąży do stworzenia bardziej przejrzystego i sprawiedliwego środowiska pracy.
Kolejne kroki legislacyjne
Po poprawkach wprowadzonych przez Senat ustawa trafiła ponownie do Sejmu, a kolejno została podpisana przez Prezydenta RP. Ze względu na fakt, że ustawa już obowiązuje, podmioty prawne muszą wdrożyć jej przepisy na przełomie III i IV kwartału tego roku. To kluczowy krok zamykający ponad trzyletni okres prac legislacyjnych nad ochroną sygnalistów.
Wspólna procedura zgłoszeń dla grupy kapitałowej
Jednym z istotnych elementów nowej ustawy jest wprowadzenie poprawki, która pozwala podmiotom prawnym należącym do tej samej grupy kapitałowej na ustalenie wspólnej procedury zgłoszeń wewnętrznych. Warunkiem jest zapewnienie zgodności wykonywanych czynności z ustawą. Ta zmiana ma na celu ułatwienie procesu zgłaszania naruszeń i prowadzenia postępowań wyjaśniających w dużych organizacjach.
Wprowadzenie wspólnej procedury zgłoszeń nie zwalnia jednak poszczególnych spółek z obowiązków dotyczących poufności i bezpieczeństwa danych. Każda spółka nadal zachowuje status odrębnego administratora danych osobowych pozyskanych w związku ze zgłoszeniami dotyczącymi poszczególnych spółek. Wspólna procedura pozwoli na bardziej efektywne prowadzenie postępowań wyjaśniających, które będzie mogła prowadzić wyznaczona jednostka w ramach grupy.
Ryzyko i korzyści z anonimowości zgłoszeń
W kontekście nowej ustawy warto również poruszyć kwestię anonimowości zgłoszeń, która budzi wiele kontrowersji. Zgłoszenia anonimowe są fakultatywne, co oznacza, że to poszczególne podmioty prawne lub organy publiczne decydują, czy umożliwią anonimowe zgłaszanie. Z jednej strony, anonimowość może zachęcać pracowników do zgłaszania naruszeń bez obawy o represje. Z drugiej strony, istnieje ryzyko nadużyć ze strony osób działających w złej wierze, co może skutkować fałszywymi zgłoszeniami i utrudnić proces wyjaśniający.
Wdrożenie przepisów w praktyce
Wprowadzenie ustawy oznacza, że podmioty prawne muszą dokładnie zapoznać się z nowymi przepisami i odpowiednio dostosować swoje procedury. Kluczowe będzie opracowanie jasnych i transparentnych procedur zgłaszania naruszeń, które będą zgodne z nowymi wymogami prawnymi. Ważne jest również, aby pracownicy byli odpowiednio przeszkoleni i świadomi swoich praw oraz obowiązków.
Korzyści dla pracowników i pracodawców
Ustawa o ochronie sygnalistów przynosi korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Pracownicy zyskują ochronę przed działaniami odwetowymi, co może zwiększyć ich poczucie bezpieczeństwa i zachęcić do zgłaszania nieprawidłowości. Pracodawcy z kolei mają szansę na wczesne wykrywanie i naprawianie naruszeń prawa, co może poprawić funkcjonowanie organizacji i jej reputację.
Dowiedz się jak wdrożyć ochronę sygnalistów w swojej firmie na profesjonalnych szkoleniach!
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat ochrony sygnalistów i skutecznie wdrożyć odpowiednie procedury w swojej organizacji, warto skorzystać ze szkoleń z ochrony sygnalistów oferowanych przez Centrum Verte. Profesjonalne szkolenia zapewnią Ci niezbędną wiedzę i umiejętności, aby efektywnie zarządzać zgłoszeniami sygnalistów i przestrzegać nowych przepisów.
Podsumowanie
Ustawa o ochronie sygnalistów jest kluczowym krokiem w kierunku budowania bardziej przejrzystego i sprawiedliwego środowiska pracy w Polsce. Wprowadzenie przepisów zgodnych z unijną dyrektywą, umożliwienie wspólnych procedur zgłoszeń wewnętrznych dla grup kapitałowych oraz ochrona pracowników zgłaszających naruszenia prawa to główne elementy tej ustawy.
Wdrożenie przepisów wymaga od podmiotów prawnych opracowania i implementacji odpowiednich procedur oraz przeszkolenia pracowników. Ustawa niesie ze sobą korzyści zarówno dla pracowników, jak i pracodawców, przyczyniając się do poprawy sytuacji w środowisku pracy. Skorzystanie ze szkoleń z ochrony sygnalistów organizowanych Centrum Verte pomoże w przygotowaniu do skutecznego wdrożenia nowych przepisów.
Artykuł sponsorowany
